Slaappatronen van over de hele wereld

Slaappatronen van over de hele wereld

Slapen is slapen zou je denken. Je gaat ’s avonds naar bed, doet je ogen dicht, valt in slaap en staat de volgende ochtend weer op. Maar zo gaat het er niet overal ter wereld aan toe. Slaappatronen verschillen per land en cultuur. Deze blog gaat over kinderbedtijd, powernaps en siësta.

Wij vinden het normaal om ’s nachts zes tot acht uur te slapen en overdag wakker te zijn. Door ononderbroken te slapen rusten we ’s nachts uit van de dag en laden we ons tegelijkertijd weer op voor de volgende dag. Dat zien we als vanzelfsprekend. Toch is dat helemaal niet overal ter wereld zo. Slaappatronen kunnen per cultuur of land verschillen. Nog niet zo lang geleden sliepen wij in het westen zelf ook heel anders. Onze voorouders deelden hun nacht namelijk in twee gedeelten in: de eerste en tweede slaap. Beide slapen duurden zo’n vier uur en ertussen was men twee uur wakker om dingen te doen. Deze slaapgewoonte verdween pas langzaam aan het einde van de negentiende eeuw. Vandaag zouden we dit helemaal niet meer voor kunnen stellen. Dit is een goed voorbeeld van hoe slaappatronen door de tijd heen en bij culturen of landen onderling kunnen verschillen.

Middagdutje
De meeste mensen kennen het wel en sommigen vinden het zelfs jammer dat wij er in Nederland niet aan doen: de siësta. Eigenlijk denken we bij dit slaappatroon meteen aan Spanje. Maar de siësta wordt op meerdere plaatsen ter wereld gehouden, zoals in andere warme Europese landen of in tropische landen buiten Europa. De siësta is een middagdutje op het heetst van de dag, om er vervolgens weer fris tegenaan te kunnen. Kantoren en winkels gaan in landen die aan siësta doen rond de middag een paar uur dicht en de werknemers gaan even naar huis voor een dutje. Natuurlijk heeft deze slaaptraditie ook economische consequenties, waardoor niet iedereen het nut inziet van dit middagdutje. Sommige mensen willen het zelfs afschaffen. Maar voorlopig blijft dit culturele slaapje van grote waarde. Ook in tropische landen: daar zoekt men op het heetst van de dag gewoon een lekkere hangmat op.

Een variant op de siësta is de powernap. Het middagdutje dat in westerse landen steeds populairder wordt. Beide slaapjes lijken op elkaar, maar zijn niet hetzelfde. De siësta duurt enkele uren en is in bepaalde Zuid-Europese en tropische landen ingeburgerd. De maatschappij heeft zich erop aangepast door winkels en kantoren te sluiten. Terwijl de powernap veel korter duurt en geen invloed heeft op de maatschappij. Volgens experts hoort een goede powernap twintig of hooguit dertig minuten duren. Ga je langer slapen, dan word je juist alleen maar suf. Bovendien houdt, in tegenstelling tot de siësta, lang niet iedereen elke dag een powernap. Overdag slapen kan namelijk ook je slaapritme in de war schoppen, waardoor je ’s nachts slechter slaapt of niet in slaap kan vallen. In de vergelijking van deze twee slaapjes is goed de invloed van cultuur te zien. Toen ze in Spanje voorstelden de siësta af te schaffen, kwam er veel weerstand. Terwijl als we in Nederland een verplichte powernap zouden invoeren, veel mensen het hier waarschijnlijk ook niet mee eens zouden zijn.

Kinderbedtijd
Een ander duidelijk verschil als je kijkt naar slaappatronen is hoe verschillende landen met de bedtijd van hun kinderen omgaan. In Nederland bijvoorbeeld hebben we een vaste tijd waarop kinderen moeten gaan slapen, die verandert naar mate de kinderen ouder worden. Of ze op dat tijdstip nog vrolijk aan het spelen zijn of omvallen van vermoeidheid, maakt niet uit. De kinderen gaan op de afgesproken tijd naar bed. In veel zuidelijke landen, maar ook in bijvoorbeeld Egypte of Ghana worden kinderen pas naar bed gebracht als zij uit zichzelf van vermoeidheid in slaap zijn gevallen. Kinderen blijven in die landen ’s avonds dus gewoon op. Misschien viel het je al wel eens op als je op vakantie was: soms zijn zelfs kleine kinderen nog laat met hun ouders op straat. Dat verschilt dus nogal met onze kinderbedtijd. Dat blijkt ook een typische Nederlandse uitvinding te zijn.

Of je nu kort of lang slaapt, ’s middags een powernap doet of toch liever een siësta wil introduceren: verschillen in slaappatronen zijn van alle tijden. Eigenlijk is het beste advies om gewoon te doen wat goed voelt voor jou en waar jij het beste van uitrust. Welterusten!